گزارش تعمیركار؛
دست خالی دانشگاه ها در رشته های پیشرو سهم ۲درصدی فناوری از کنکور ۱۴۰۴
به گزارش تعمیرکار، بررسی ظرفیت رشته های مختلف در دانشگاه های کشور نشان میدهد سهم رشته های در رابطه با فناوری های روز، تنها 2 درصد از ظرفیت 501 هزار نفری پذیرش در دانشگاه ها است.
خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه: برمبنای مصوبه «سیاست ها و ضوابط اجرایی حاکم بر آمایش آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران» جلسه ۷۷۶ سال ۱۳۹۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی، قرار شد طرح آمایش آموزش عالی به منظور توزیع عادلانه منابع، ایجاد فرصت های برابر، توزیع ماموریت آموزش نیروی انسانی متخصص مورد نیاز، استفاده از مزیت های منطقه ای، کاهش تمرکز و ممانعت از تجمع امکانات، مشارکت دانشگاه ها در تصمیم گیری و موضوعات ملی و فرااستانی، اجرا شود.
در قسمتی از این طرح اولویت های علم و فناوری کشور برمبنای سند نقشه جامع علمی کشور مشخص شد و در توضیح آن آمده است: «این اولویت ها می تواند در هدایت نظام آموزش عالی برای تأمین و جذب نیروهای نخبه و متخصص مورد نیاز در عرصه های اولویت دار مورد توجه قرار گیرد. رشته های اولویت دار زیر صرف نظر از مزیت های نسبی مناطق می تواند در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی با ماموریت ملی و بین المللی قابل عرضه و اجرا باشد.»
در این بخش جدولی با عنوان اولویت های حوزه علم و فناوری درج شده است که دارای پنج بخش «فناوری»، «علوم پایه و کاربردی»، «علوم انسانی و معارف اسلامی»، «سلامت» و «هنر» است. بررسی دفترچه انتخاب رشته در کنکور سراسری ۱۴۰۴ نشان داده است که تنها بخش کوچکی از این اولویت ها در قالب رشته های تحصیلی مقطع کارشناسی قرار دارند و بخش عمده ای از این اولویت ها در قالب رشته های تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی دسته بندی می شوند.
در این گزارش بخش فناوری موضوعات اولویت دار و رشته های تحصیلی در رابطه با آن مورد بررسی قرار گرفته است. بخش فناوری در سه گروه الف، ب و ج موضوعات و عناوینی را معرفی کرده است:
در گروه الف: فناوری هوا فضا. فناوری اطلاعات و ارتباطات. فناوری هسته ای. فناوری های نانو و میکرو. فناوری های نفت و گاز. فناوری زیستی. فناوری های زیست محیطی. فناوری های نرم و فرهنگی
در گروه ب: لیزر. فوتونیک. زیست حسگرها. سنسورهای شیمیایی. مکاترونیک. اتوماسیون و روباتیک. نیم رساناها. کشتی سازی. مواد نوترکیب. بسپارها (پلیمرها). حفظ و احیای ذخایر ژنی. اکتشاف و استخراج مواد معدنی. پیشبینی و رویارویی با زلزله و سیل. پدافند غیرعامل
در گروه ج: اپتوالکترونیک. کاتالیستها. مهندسی پزشکی. آلیاژهای فلزی. مواد مغناطیسی. سازه های دریایی. حمل و نقل ریلی. ایمنی حمل و نقل. ترافیک و شهرسازی. مصالح ساختمانی سبک و مقاوم. احیای مراتع و جنگلها و بهره برداری از آنها. فناوری های بومی
در میان رشته های مهندسی گروه الف رشته هایی که در دفترچه کنکور (مقطع کارشناسی) سال ۱۴۰۴ آمده اند به رشته های مهندسی هوافضا، علوم کامپیوتر، مهندسی هسته ای، مهندسی نفت و زمین انرژی، مهندسی پزشکی و بیوتکنولوژی محدود شده است.
وضعیت ظرفیت رشته های اولویت دار؛ بیشترین ظرفیت به «علوم کامپیوتر» اختصاص دارد
بررسی وضعیت ظرفیت رشته های اولویت دار که می توانند در توسعه فناوری های روز نقش مهمی داشته باشند، نشان داده است که بیشترین ظرفیت به «علوم کامپیوتر» اختصاص یافته است. ظرفیت این رشته ۴ هزار و ۱۱۱ نفر است که در سه دوره روزانه، پیام نور و غیرانتفاعی تقسیم شده است. بعد از آن رشته «مهندسی پزشکی» با ظرفیت 3000 و ۹۳۸ نفر قرار دارد.
همچنین ظرفیت رشته «مهندسی نفت و زمین انرژی» یک هزار و ۴۹۳ نفر است و بعد از آن رشته «زیست فناوری» با ظرفیت یک هزار و ۹۱۹ نفر و رشته «مهندسی هوافضا» با ظرفیت ۸۶۰ نفری در رده های بعدی قرار دارند.
اما در بین پایین ترین میزان ظرفیت رشته های در رابطه با فناوری می توان به رشته «دکتری پیوسته بیوتکنولوژی» است با تنها ۱۴ نفر ظرفیت اشاره نمود. بعد از آن رشته مهندسی هسته ای با ۲۷ نفر ظرفیت در رده دوم و بعد از آن رشته تکنولوژی پزشکی هسته ای با ۴۱ نفر ظرفیت در رده سوم قرار دارد.
نکته قابل توجه دیگر در ظرفیت رشته های اولویت دار سهم کمرنگ دانشگاه های دولتی است. از میان ۱۲ هزار و ۴۰۳ نفر ظرفیت رشته های «مهندسی هوافضا، علوم کامپیوتر، مهندسی هسته ای و تکنولوژی پزشکی هسته ای، مهندسی نفت و زمین انرژی، مهندسی پزشکی و بیوتکنولوژی» کمتر از نیمی از آن یعنی ۴ هزار و ۶۳۹ نفر ظرفیت به دانشگاه های دولتی اختصاص دارد و بالاتر از ۷ هزار نفر ظرفیت به دو گروه غیرانتفاعی و پیام نور اختصاص دارد.
از سوی دیگر بخش عمده ظرفیتهای رشته های اولویت دار به بخش شهریه پرداز و بخش کمتری به دوره روزانه اختصاص دارد و در حقیقت دانشگاه های دولتی کمتری در ظرفیت رشته هایی که مورد بررسی قرار گرفته اند سهم دارند.
بررسی رشته های در رابطه با تکنولوژیهای جدید و پایه رشته های مهمی چون هوش مصنوعی و فناوری ارتباطات و همینطور فناوری های زیستی و مزیت بومی مانند نفت و انرژی نشان داده است که از میزان ظرفیت بالاتر از ۵۰۰ هزار نفری دانشگاه ها در سال ۱۴۰۴ تنها ۲ درصد سهم این رشته ها است
ظرفیت ۷ رشته در رابطه با فناوری های روز در دفترچه کنکور ۱۴۰۴
رشته ظرفیت کل دانشگاه های دولتی دانشگاه های غیرانتفاعی دانشگاه پیام نور بیوتکنولوژی ۱۴ نفر ۱۴ نفر - - مهندسی هسته ای و تکنولوژی پزشکی هسته ای ۶۸ نفر ۶۸ نفر مهندسی هوافضا ۸۶۰ نفر ۵۳۳ نفر ۱۸۷ نفر ۱۴۰ نفر زیست فناوری ۱۹۱۹ نفر ۴۵۹ نفر ۹۷۰ نفر ۴۹۰ نفر مهندسی نفت و زمین انرژی ۱۴۹۳ نفر ۷۸۸ نفر ۲۶۵ نفر ۴۴۰ نفر مهندسی پزشکی ۳۹۳۸ نفر ۵۸۶ نفر ۲۷۹۲ نفر ۵۶۰ نفر علوم کامپیوتر ۴۱۱۱ نفر ۲۲۴۱ نفر ۵۶۰ نفر ۱۳۱۰ نفر
همچنین بررسی ها نشان داده است که پراکندگی استانی رشته های اولویت دار که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتند قابل توجه است. بعنوان نمونه در رشته «علوم کامپیوتر» بعنوان پرجمعیت ترین رشته این گروه استان تهران در صدر قرار دارد. پایین ترین میزان به استان هرمزگان اختصاص دارد.
سهم استانهای مختلف از پذیرش در رشته «علوم کامپیوتر»
استان
ظرفیت
آذربایجان شرقی ۱۷۴ آذربایجان غربی ۵۰ اردبیل ۹۰ اصفهان ۳۳۶ البرز ۱۰۵ تهران ۷۶۵ چهارمحال و بختیاری ۶۵ خراسان جنوبی ۱۰۳ خراسان رضوی ۲۷۵ خراسان شمالی ۱۰۶ خوزستان ۱۱۵ زنجان ۷۰ سمنان ۱۶۰ سیستان و بلوچستان ۱۷۳ فارس ۲۰۵ قزوین ۴۰ قم ۹۰ کردستان ۱۰۵ کرمان ۲۴۹ کرمانشاه ۱۲۱ گلستان ۴۰ گیلان ۹۰ لرستان ۱۲۵ مازندران ۱۹۵ مرکزی ۹۲ هرمزگان ۲۰ همدان ۶۵ یزد ۴۵ مناطق محروم ۴۲
نکته جالب توجه در دفترچه کنکور رشته های در رابطه با امنیت سایبری است. پذیرش در این رشته ها بصورت اختصاصی در یک دانشگاه در رابطه با دستگاه اجرایی صورت می گیرد و تنها ۱۵۰ نفر در رشته های امنیت اطلاعات، امنیت اقتصادی، امنیت بین الملل، امنیت نرم، پژوهشگری امنیت، حفاظت اطلاعات، ضد تروریسم، علوم فنی امنیت، فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت اطلاعات و ارتباطات پذیرش می شوند.
این در حالیست که باتوجه به تهدیدهای بیش از پیش در عرصه سایبری چنین پیداست که این حوزه نیاز به گسترش بیشتری در رشته های دیگر دارد.
بررسی رشته های در رابطه با تکنولوژیهای جدید و پایه رشته های مهمی چون هوش مصنوعی و فناوری ارتباطات و همینطور فناوری های زیستی و مزیت بومی مانند نفت و انرژی نشان داده است که از میزان ظرفیت بالاتر از ۵۰۰ هزار نفری دانشگاه ها در سال ۱۴۰۴ تنها ۲ درصد سهم این رشته ها است. رشته هایی که می تواند علاوه بر ایفای نقش مؤثر در توسعه فناوری کشور به بخش صنعت و جامعه هم یاری برساند. افزایش سهم این رشته ها نیازمند بازبینی جدی در تعیین ظرفیت دانشگاه ها از جانب دست اندرکاران حوزه آموزش عالی دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان سایت تعمیرکار در مورد این مطلب