گزارش،
فرش زنجان هنر اصیل در گره چالش های اقتصادی
تعمیرکار: زنجان فرش دستباف زنجان، یکی از نمادهای هنری و اقتصادی این استان، با پیشینه ای چند صد ساله در هنر اصیل قالی بافی، روزگاری زینت بخش خانه های ایرانی و بازارهای جهانی بود. اما امروز این میراث کهن، با چالش هایی جدی در حوزه تولید، صادرات، مواد اولیه و حمایت نهادی روبه روست و بقای آن نیازمند توجهی باردیگر از طرف دولت، سرمایه گذاران و جامعه محلی است.
استان زنجان با پیشینه ای چند صد ساله در هنر فرش بافی، یکی از مراکز اصلی تولید فرش دستباف در ایران به حساب می آید. فرش های زنجان با طرح هایی نظیر سه قلو، ستاره ای، لچک و ترنج و ماهی درهم شناخته می شوند که عمدتا با الهام از طبیعت، اسطوره ها و باورهای محلی بافته شده اند.
در گذشته، فرش زنجان به علت گره های متراکم، تنوع رنگ، پشم مرغوب و نقوش ذهنی در بازارهای داخلی و خارجی طرفداران فراوان داشت. نقش بندان این دیار بدون نقشه رسمی، با ذهن خلاق خود، فرش هایی می بافتند که هر یک روایت گر داستانی از فرهنگ بومی بود.
معاون تجاری و توسعه تجارت خارجی اداره کل صمت استان زنجان در این رابطه در گفت و گو با ایسنا، می گوید: سالانه بالاتر از یک میلیون فرش دستباف در استان زنجان تولید می شود.
هادی تقیلو با اعلان اینکه فرش زنجان تاریخچه ای قوی دارد و برای توسعه این صنعت باید بخش های مرتبط موانع و موارد را بررسی و احصا کنند، می افزاید: ظرفیت اشتغالزایی این صنعت بالا است.
معاون تجاری و توسعه تجارت خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان تصریح می کند: مشکلات در این زمینه بالا است اما باید به این نکته توجه داشت که حوزه فرش تنها ده درصد مشمول رفع تعهد ارزی است که امیدواریم با بوجودآوردن ساختارهای تجاری شاهد توسعه صادرات این محصول باشیم.
وی به پشتیبانی از فرش بافان زنجانی نیز اشاره کرده و می گوید: در این جهت ۸ میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان تسهیلات به فرشبافان استان پرداخت شده است.
فرشی که باید قدر آنرا دانست
بخش زیادی از فرش های تولیدی استان، بدون ذکر نام زنجان، بوسیله استانهای دیگر صادر می شود. همین طور پشم نامرغوب، خصوصاً در مناطق روستایی، کیفیت و اعتبار فرش را تهدید کرده است. قیمت پایین خرید توسط دلالان، نبود بیمه قالیبافان و نبود حمایت مالی کافی، انگیزه تولید را به شدت کاهش داده است. کاهش تعاملات تجاری با بازارهای جهانی، نقل و انتقال دشوار ارز و الزامات پیچیده صادراتی از دیگر چالش های این حوزه هستند. رقابت با کشورهای همسایه کشورهایی مانند افغانستان با الگوبرداری از نقشه ها و عرضه ارزان تر در بازارهای جهانی، تهدیدی برای فرش ایران شده اند.
معاون تجاری و توسعه تجارت خارجی اداره کل صمت استان زنجان با اشاره به این که در امتداد تجارت فرش زنجان با نام استان، زمینه مناسب جهت پشتیبانی از تعاونی های فرش فراهم گشته است، می افزاید: برندسازی، تجاری سازی و ثبت جهانی فرش زنجان انجام شده است و امیدواریم این گام ها عاملی در رونق صنعت فرش استان باشد.
تقیلو ادامه می دهد: استان زنجان بدنبال شناسنامه دار کردن بین المللی نشان های تجاری فرش زنجان است که در صورت تحقق برای اولین بار در کشور در استان زنجان اجرا می گردد.
چشم اندازها و راهکارها؛ زنجان می تواند بدرخشد
کارشناسان معتقدند با اجرای چند سیاست کلیدی می توان فرش زنجان را باردیگر در راه رشد قرار داد.
یک تاجر فرش در این رابطه در گفت و گو با ایسنا می گوید: برندسازی منطقه ای و ثبت و معرفی فرش زنجان به عنوان برند مستقل در نمایشگاه های داخلی و خارجی همچون مواردی است که باید به آن توجه گردد.
عزت خوئینی اصلاح قوانین بانکی، پشتیبانی از تجار بومی و ایجاد پایانه صادراتی در استان را از دیگر موارد رونق صنعت فرش زنجان دانسته و می افزاید: تربیت نیروی ماهر، آموزش فروش آنلاین و حضور فعال در پلت فرم های جهانی و استانداردسازی عرضه پشم و نظارت بر تولید نخ های مصرفی و گسترش بیمه قالیبافان، اختصاص تسهیلات ویژه و تقویت اتحادیه های صنفی از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کرد.
چالش های فرش زنجان
فرش دستباف زنجان که روزگاری با طرح های منحصر به فرد و رنگ های اصیلش در بازارهای جهانی می درخشید، امروز درگیر چالش هایی چون ضعف صادرات، کم توجهی به برند، مواد اولیه بی کیفیت و بی انگیزگی قالیبافان شده است. در صورتیکه این صنعت می تواند یکی از محورهای اصلی اقتصاد غیرنفتی و اشتغال پایدار در استان باشد.
محمد اسم خانی مالک یکی از کارگاه های فرش دست بافت در زنجان که از فرش بافان قدیمی زنجان است در ارتباط با مشکلات این صنعت، به ایسنا می گوید: اقتصاد فرشبافان به رونق بازار و صادرات آن بستگی دارد در شرایطی که صادرات خوب باشد اساسا وضعیت ما نیز خوب بوده و این امر زنجیروار موجب افزایش ایجاد اشتغال برای علاقمندان این هنر می شود.
وی تصریح می کند: متاسفانه بازار فرش در کشور و به تبع آن زنجان با صعود و نزول های بسیاری مواجه بوده و همین مورد موجب دلسرد شدن سرمایه گذاران در این بخش شده است. روزی کارگاه های من بالای ۲۰۰ نیرو در مناطق شهری و روستایی داشت، ولی الان با کمترین تعداد درحال کار هستیم.
او ادامه می دهد: بالا رفتن هزینه مواد اولیه در کنار آن تورم که سبب شده حقوق کارگر بالاتر برود در کنار قیمت پایین فروش فرش سبب شده است افرادی چون من به خاطر علاقه در این زمینه ادامه دهیم.
فرش زنجان، با تاریخچه ای دیرینه و نقش هایی که بازتاب فرهنگ و اصالت ایرانی اند، نیازمند توجهی باردیگر است. اگر این صنعت به درستی حمایت شود، می تواند همچون گذشته نه فقط در خانه های ایرانی بدرخشد، بلکه پیام آور هنر، صلح و ظرافت ایرانی در جهان باشد.
منبع: تعمیركار
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان سایت تعمیرکار در مورد این مطلب