تعمیرکار: سال 2022 سالی پر از رویدادهای مهم علمی بوده است. از دستیابی به نخستین ها گرفته در زمینه های مختلفی چون انرژی هسته ای و پزشکی گرفته تا ثبت رکوردهای جدید در جهان طبیعت که مرور چندین مورد از بالاترین موارد آنها خالی از لطف نخواهد بود.
به گزارش تعمیرکار به نقل از ایسنا و به نقل از نیواطلس، در ادامه نگاهی می اندازیم به جالب ترین رویدادهایی که در سال ۲۰۲۲ به وقوع پیوستند.
دستیابی به اولین احتراق گداخت هسته ای
در سالی که گذشت شاهد کسب چندین دستاورد مهم برای اولین بار بوده ایم که شاید بتوان گفت بزرگ ترین آنها از طرف آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور(Lawrence Livermore) وزارت انرژی ایالات متحده اعلام گردید. این آزمایشگاه در تلاش برای احتراق گداخت هسته ای تجاری به پیشرفت مهمی دست یافت. احتراق گداخت هسته ای به نقطه ای گفته می شود که در آن یک همجوشی هسته ای خودپایدار به وقوع می پیوندد. فیزیکدان ها برای دهه ها بدنبال امکان تولید انرژی از گداخت یا همجوشی هسته ای بوده اند که نویدبخش یک منبع حدودا بی حد و پاکیزه از انرژی است.
در روز پنجم دسامبر، مرکز تأسیسات ملی احتراق و علوم فوتونی این آژانس(NIF) از ۱۹۲ لیزر متمرکز بر کره کوچکی از ایزوتوپ های هیدروژن بهره برد تا یک واکنش همجوشی ایجاد شود که انرژی بیشتری نسبت به انرژی پمپاژ شده به درون آن، تولید می کند.
آکسفورد اولین «همجوشی پرتابه ای» مافوق صوت جهان را نمایش داد
در ماه آوریل، اسپین آف «First Light Fusion» دانشگاه آکسفورد از تفکر جانبی برای ایجاد یک فرآیند جدید برای دستیابی به همجوشی استفاده نمود. این استارت آپ به جای لیزر و آهنربا، از پرتابه هایی استفاده می نماید که با سرعت ۱۹ ماخ پرواز می کنند و درون گلوله های سوخت جاسازی شده در اهداف مکعبی کوچک در حال سقوط قرار گرفته اند تا امواج ضربه ای با سرعت ۲۰۴ ماخ تولید کنند و شرایط همجوشی ایجاد شود.
سازمان تنظیم کننده فعالیت هسته ای ایالات متحده آمریکا مجوز اولین راکتور مدولار کوچک خود را صادر کرد
قدرت شکافت امکان دارد کمی قرن بیستمی به نظر برسد، اما همانطور که راکتور هسته ای مدولار نسل چهارم «NuScale» نشان می دهد، این فناوری همچنان در حال تکامل است. این اولین طراحی رآکتور مدولار کوچک(SMR) بود که تاییدیه کمیسیون تنظیم مقررات هسته ای ایالات متحده را به دست آورد و نویدبخش نیروگاه های هسته ای ارزان تر و مقیاس پذیر شد که می توانند متناسب با نیازهای محلی ساخته شوند.
محققان برای اولین بار در جهان توربین گازی را با هیدروژن خالص راه اندازی کردند
محققان دانشگاه استاوینگر(Stavinger) در نروژ ادعا می کنند که یک میکروتوربین گازی ساخته اند که می تواند به جای ترکیب گاز طبیعی و هیدروژن تنها از هیدروژن ۱۰۰ درصد خالص استفاده نماید.
انتقال بیسیم ۱.۶ کیلووات انرژی از فاصله یک کیلومتری با بهره گیری از امواج مایکروویو
لابراتوار تحقیقاتی نیروی دریایی ایالات متحده(NRL) نشان داد که سیستم پرتو ایمن و پیوسته انرژی مایکروویو(SCOPE-M) آن می تواند ۱.۶ کیلووات انرژی را از فاصله بیش از یک کیلومتر در میدان تحقیقاتی ارتش ایالات متحده در مریلند منتقل کند، این سیستم امکان رسیدن نیرو از نیروگاه های خورشیدی مداری به زمین را در آینده فراهم می آورد.
فناوری فیوژن راه را به سمت انرژی زمین گرمایی حدودا بی حد و حصر فوق عمیق باز می کند
اسپین آف «Quiase» موسسه فناوری ماساچوست در حال استفاده از فناوری انرژی همجوشی با روشی غیرمنتظره است. به جای تلاش برای ترکیب اتم های هیدروژن برای تولید انرژی، این شرکت می خواهد از فناوری پرتو ژیروترون استفاده نماید که در ابتدا برای برنامه های همجوشی توسعه یافته بود تا حفره هایی تا عمق ۲۰ کیلومتر(۱۲.۴ مایل) حفر و از ذخایر عظیم انرژی زمین گرمایی زمین استفاده نماید.
اولین بیماران خون آزمایشگاهی دریافت کردند
در یک کارآزمایی بالینی که توسط سرویس بهداشت ملی بریتانیا انجام شد برای اولین بار، سلول های خونی که در آزمایشگاه با بهره گیری از سلول های بنیادی تولید شده بودند به بیماران انسانی تزریق شد. این پیشرفت نه تنها راهی برای کاهش کمبود خون با حذف احتیاج به اهداکنندگان ایجاد می کند، بلکه می تواند به درمان بهتر در شرایطی منجر شود که یافتن اهداکنندگان سازگار کار دشواری است.
درمان اختلال نخاع جنین با بهره گیری از سلول های بنیادی در رحم مادر برای اولین بار
نخستین دیگری در دانشگاه کالیفرنیا دیویس رخ داد، جایی که آزمایشات بالینی به درمان سه جنین مبتلا به اختلال اسپینا بیفیدا(بیرون زدگی نخاع) انجامید. این سه جنین با کمک سلول های بنیادی در رحم مادر درمان شدند و انتظار می رود ۳۳ مورد دیگر هم به زودی به وقوع بپیوندد.
اولین پیوند قلب خوک به انسان
نخستین بار در ماه ژانویه در مرکز پزشکی دانشگاه مریلند اولین پیوند قلب خوک به انسان انجام شد. این قلب خوک که توسط شرکت پزشکی احیا کننده Revivicor عرضه شده بود، برای کاهش خطر پس زده شدن بافت با کمک مهندسی ژنتیک تغییر یافته بود. امید می رود این درمان به رفع کمبود اعضای فعلی کمک شایانی کند.
چین بزرگترین نیروگاه ذخیره انرژی هوای فشرده جهان را راه اندازی کرد
هنگامی که آکادمی علوم چین سیستم پیشرفته «CAES» صد مگاواتی خود را به شبکه برق ملی چین متصل کرد، در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، رکورد جهانی جدیدی را برای بزرگترین نیروگاه ذخیره انرژی هوای فشرده(CAES) به ثبت رساند. گفته می شود این نیروگاه جدید تا ۴۰۰ مگاوات ساعت انرژی ذخیره می کند یا برای تأمین انرژی ۶۰ هزار خانه کافی است.
توسعه آلیاژ ساده ای که ادعا می شود سخت ترین ماده زمین است
در علوم مواد، آلیاژ ساده ای از کروم، کبالت و نیکل(CrCoNi) که توسط تیمی به رهبری آزمایشگاه برکلی ساخته شد، مقام سخت ترین ماده ای که تابحال روی زمین وجود داشته را از آن خود کرد. این آلیاژ نه تنها فوق العاده دشوار می باشد، بلکه دارای استقامت و انعطاف پذیری بالایی است که به طرز عجیبی در دماهای سردتر استقامت آن بهبود می یابد.
کشف قدیمی ترین قلب شناخته شده در فسیل یک ماهی ۳۸۰ میلیون ساله
گروهی به سرپرستی محققان دانشگاه کرتین استرالیا، قدیمی ترین قلب شناخته شده را کشف کردند. با قدمت ۳۸۰ میلیون سال، قلب فسیل شده همراه با معده، روده و کبد فسیل شده متعلق به یک ماهی فک دار باستانی بود که به خوبی شکل سه بعدی خود را حفظ نموده بود.
موج سرکشی که رکوردها را جابه جا کرد
یک رکوردشکنی نسبتاً نگران کننده توسط سازمان «MarineLabs» کانادا اعلام گردید. این سازمان خبر از ثبت یک موج سرکش در سواحل یوکلولت(Ucluelet) در جزیره ونکوور داد که در نوامبر سال ۲۰۲۰ به وقوع پیوسته بود و ارتفاع آن به ۱۷.۶ متر می رسید.
بزرگ ترین رعد و برق تاریخ ثبت شد
یکی دیگر از رکوردشکنی های هشداردهنده از سازمان جهانی هواشناسی(WMO) اعلام گردید. این سازمان خبر از طولانی ترین صاعقه تاریخ با طول ۷۶۷.۶ کیلومتر داد. صاعقه ی غول پیکر در آوریل سال ۲۰۲۰ توسط ماهواره ها شناسایی شد.
درمان سرطان خون «لاعلاج» با ویرایش ژن
در سال ۲۰۲۲ یک خبر علمی خوب از بریتانیا به گوش رسید. برای اولین بار سرطان خونِ یک نوجوان با بهره گیری از روش ویرایش ژن درمان شد. طی این درمان سلول های T یک اهداکننده سالم بهبود یافته و به فرد تزریق شدند.
کشف رفتار عجیب اختاپوس ها
در جبهه نرم تنان، دانشمندان دانشگاه سیدنی کشف کرده اند که اختاپوس ها یکی از معدود موجودات روی زمین هستند که اشیا را پرتاب می کنند، بااینکه هدف گیری آنها چندان خوب نیست.
جنین های مصنوعی رشد یافته از سلول های بنیادی بدون احتیاج به اسپرم یا تخمک
محققان جنین های مصنوعی موش را با بهره گیری از سلول های بنیادی بدون احتیاج به تخمک، اسپرم یا حتی رحم ایجاد کردند. این رویکرد غیر سنتی راه را برای درمان های پزشکی پیشرفته و رشد اعضای پیوندی باز می کند.
رحم مصنوعی جایگزینی برای حاملگی و زایمان
انتشار یک ویدئوی مفهومی که بوسیله ی یک مرکز زایمان منتشر شده است، ایده حاملگی در آینده را نشان داده است که با کمک رحم مصنوعی صورت می گیرد.
ناگفته نماند، هاشم الغیلی «تهیه کننده، فیلمساز و مجری علمی» مستقر در برلین، چشم انداز خود را از تأسیسات رحم مصنوعی اکتولایف(EctoLife) در جهان منتشر نمود که در آن نوزادان بدون احتیاج به مادر در رحم مصنوعی رشد می کنند.
ضبط فعالیت مغز یک انسان در حال مرگ برای اولین بار
بعنوان آخرین مورد نمی توان از ضبط فعالیت مغز یک انسان در حال مرگ برای اولین بار گذشت.
دانشمندان علوم اعصاب دانشگاه لوئیزویل برای اولین بار فعالیت مغز یک انسان در حال مرگ را ثبت کردند و شاهد یک فعالیت رویا گونه و یادآوری خاطرات بودند. بنظر می رسد الگوهای امواج مغزی شبیه به الگوهای در ارتباط با خواب، یادآوری حافظه و مدیتیشن است. این نتایج باید با احتیاط منتشر شوند، چون که داده ها فقط از یک مطالعه موردی به دست آمده اند و حتی همین هم در مورد بیماری بوده که مغزش لطمه دیده بوده و تحت فعالیت غیرعادی در ارتباط با صرع بوده است.
منبع: تعمیركار