با فناوری سنجش از دور ممكن شد؛
پایش ماهواره ای كشند سرخ در خلیج فارس، شناسایی فیتوپلانكتون ها
به گزارش تعمیركار مقدار كلروفیل a برای شناسایی جلبكهای سرخ سطح خلیج فارس و دریای عمان با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنجنده مادیس (آكوا/ ترا)، توسط سازمان فضایی ایران استخراج شد.
به گزارش تعمیركار به نقل از مهر، تولید مثل سریع فیتوپلانكتون ها را شكوفایی جلبكی یا بلوم جلبكی می نامند و افزایش جمعیت بعضی از آنها كه در خیلی از موارد منجر به شكوفایی مضر جلبكی می گردد به اختصار HABs (Harmful Algal Blooms) نامیده می گردد. این شكوفایی مضر جلبكی به صورت كلی با عنوان كشند سرخ (Red tide) هم شناخته می شود. البته شكوفایی این جلبك های مضر لزوما قرمز نبوده و با عنایت به نوع فیتوپلانكتون ها به رنگ قهوه ای، سبز و گاهی به رنگ قرمز مایل به نارنجی هم ظاهر شده و تا عمق آب پیش می رود. حال با عنایت به تاثیرات مخرب كشند سرخ همچون زیان های اقتصادی (ماهیگیری، صنعت آبزی پروری، تاسیسات آب شیرین كن)، صدمه های زیست محیطی (تلفات سایر آبزیان، پرندگان دریایی، مرجانها و...) و تهدید سلامت انسان (سندروم های انسانی ناشی از جلبك های سمی)، شناخت، پیش بینی و مدیریت این پدیده، امری ضروری بشمار می رود. از این رو با عنایت به خصوصیت های منحصر به فرد تصاویر ماهواره ای همچون تهیه پوشش های منظم از محدوده های وسیع، قدرت تفكیك مكانی و زمانی مختلف، امكان نظارت متمركز و مستمر، كاهش هزینه ها و غیره، می توان با استفاده از فناوری فضایی سنجش از دور، فرایند مطالعه و پایش پدیده كشند سرخ را در كنار روش های جاری، تسهیل و سرعت بخشید. الان تصاویر ماهواره ای و فنون سنجش از دور این امكان را فراهم می كنند كه با تولید تركیب های باندی متفاوت، اعمال شاخص ها و الگوریتم ها و تجزیه و تحلیل شرایط فیزیكی اقیانوس، تغییرات زمانی و مكانی فیتوپلانكتون ها در سطح آب شناسایی و ردیابی شود. شاخص های رایج مورد استفاده در این زمینه شامل ۲BDA، NDCI RBD، SABI، FLH و Chl a می گردد كه این شاخص ها عموما حاصل از نسبت هایی بین مقادیر بازتابش (Reflectance) و یا مقادیر تابندگی (Radiance) باندهای مختلف تصاویر ماهواره ای است. از این رو سازمان فضایی ایران با استفاده از سنجنده مادیس پایش ماهواره ای شاخص كلروفیل a را در خلیج فارس و دریای عمان از تصاویر ماهواره های آكوا و ترا در آذرماه امسال اعلام نموده است. از مهمترین شاخص ها می توان به شاخص Chl a اشاره نمود كه توسط سازمان فضایی آمریكا (ناسا) عرضه شده و مقدار كلروفیل a در سطح آب را برحسب میلی گرم بر متر مكعب نشان داده است. كلروفیل a از مهمترین رنگدانه های گیاهی است كه در همه گیاهان همچون فیتوپلانكتون ها وجود دارد. افزایش غیر طبیعی غلظت كلروفیل a در سطح آب، حاكی از تولید مثل زیاد فیتوپلانكتون ها بوده و خطر تولید شكوفایی مضر جلبكی (كشند سرخ) را اعلام می كند.
پایش ماهواره ای شاخص كلروفیل a، از تصاویر TERRA/MODIS در تاریخ ۸ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۳: ۵۲ با تركیب باندی ۱-۲-۷
الگوریتم های عرضه شده توسط ناسا با اندازه گیری های مكرر روی سطح آب، برای چندین سنجنده كالیبره و عرضه شده است. این الگوریتم ها برای سطوح آبی مورد مطالعه از دقت كافی برخوردار می باشد اما برای سایر مناطق باید با مقادیر محلی كالیبره شود. علاوه بر آن، برای اعلام وقوع كشند سرخ در منطقه لازم است اطلاعات كافی در مورد نحوه فعالیت انواع فیتوپلانكتون ها و میزان رشد و نمو طبیعی آنها هم وجود داشته باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب